W lutym 2023 r. dokonano przeglądu i zmiany kryteriów oceny aspektów środowiskowych – obszarów wzajemnego oddziaływania spółki i środowiska naturalnego. Następnie aspekty oceniono według zmienionej metody, nawiązującej  do matrycy zagrożeń i ryzyka, wykorzystywanej do szacowania zagrożeń i zdarzeń w obszarze HSEQ. Aspekty znaczące nie zmieniły się.

Obecnie spółka identyfikuje 12 aspektów środowiskowych, w tym cztery znaczące:

• emisja pola elektromagnetycznego,
• emisja hałasu,
• wytwarzanie odpadów, 
• wyciek substancji niebezpiecznej.

Wymienione wyżej aspekty znaczące są priorytetowymi obszarami z zakresu zarządzania środowiskowego w PSE. Aby działalność operatora systemu przesyłowego była zgodna z przepisami ochrony środowiska, na terenie eksploatowanych obiektów, a także podczas realizacji zadań inwestycyjnych prowadzony jest stały nadzór oraz wprowadzane są działania ograniczające szkodliwy wpływ na środowisko.

W celu aktualizacji i ugruntowania wiedzy oraz umiejętności w dziedzinie ochrony środowiska oraz zaznajomienia pracowników z rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym obszarze, przeprowadzane są szkolenia, ćwiczenia oraz akcje informacyjne (komunikaty na stronach wewnętrznych). Tematyka szkoleń dotyczy wszystkich aspektów środowiskowych, ze szczególnym uwzględnień aspektów znaczących oraz zmieniających się przepisów prawa.

W odniesieniu do zidentyfikowanych znaczących aspektów środowiskowych nasza spółka określiła wewnętrznie zasady postępowania i nadzoru, mające zapewnić realizację wszystkich wymagań prawnych oraz możliwie największe poszanowanie zasobów naturalnych.

Emisja pola elektromagnetycznego

Prowadzimy szereg działań sprzyjających realizacji wyznaczonych celów:

• dotrzymanie wymaganych prawem dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku poza obszarem pasa technologicznego linii,
• dobór lokalizacji dla nowych inwestycji pozwalający na ograniczenie budowy obiektów elektroenergetycznych na terenach zabudowy mieszkaniowej,
• utrzymanie sprawności instalacji oraz urządzeń,
• nowoczesne rozwiązania technologiczne urządzeń i instalacji.

Emisja hałasu

Realizujemy zadania wpływające na dotrzymanie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wymaganych prawem, takie jak:

• dobór lokalizacji infrastruktury sieciowej pozwalający na ograniczenie budowy obiektów elektroenergetycznych na terenach zabudowy mieszkaniowej,
• kontrole jakości wykonywanych prac,
• utrzymywanie sprawnych instalacji oraz urządzeń.

Wytwarzanie odpadów

Wytwarzanie odpadów zostało zidentyfikowane w PSE jako aspekt znaczący. Zasady postępowania z wytwarzanymi odpadami w wyniku prowadzonej działalności na obiektach sieciowych, w siedzibie oraz terenowych lokalizacjach uregulowane zostały w Instrukcji gospodarki odpadami w PSE S.A. Pracownicy są informowani o aktualizacjach i wprowadzanych zmianach w dokumencie, które wynikają z dostosowania dokumentu do obowiązujących przepisów prawa.

W celu umożliwienia selektywnej zbiórki odpadów budynek siedziby PSE, biura zamiejscowe oraz stacje elektroenergetyczne zostały wyposażone w pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów. Do czasu odbioru przez uprawnione podmioty, odpady są gromadzone  w miejscu ich wytworzenia. Miejsca gromadzenia i magazynowania odpadów oraz pojemniki, w których gromadzone są poszczególne rodzaje odpadów, są odpowiednio oznakowane. Zasady gospodarki odpadami są stałym punktem prowadzonych szkoleń okresowych dla służb eksploatacyjnych oraz tematem szkoleń oraz komunikatów kierowanych do wszystkich pracowników. Wytwarzane odpady podlegają stałemu monitorowaniu, a prawidłowość ich gromadzenia podlega kontrolom wewnętrznym i audytom.

Postanowienia Instrukcji gospodarki odpadami w PSE mają zastosowanie w zakresie odpadów niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i komunalnych wytwarzanych oraz gromadzonych przez PSE w ramach eksploatacji oraz w zakresie usuwania skutków awarii, inwestycji, remontów i likwidacji na obiektach sieciowych i na terenie siedziby, a także w terenowych lokalizacjach spółki. 

Spółka w podpisywanych umowach z podmiotami zewnętrznymi dodaje załącznik „Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości”, który między innymi określa zasady gospodarki odpadami dla wykonawców. Aby działania wykonawców w zakresie gospodarowania odpadami były zgodne z przepisami, na terenie eksploatowanych obiektów oraz podczas realizacji zadań inwestycyjnych prowadzony jest stały nadzór.

Ilość wytworzonych odpadów jest zależna od zakresu prowadzonych prac eksploatacyjnych na sieci elektroenergetycznej, występowania awarii oraz prowadzonych inwestycji. W 2022 r. zwiększyła się masa wytworzonych odpadów innych niż niebezpieczne w porównaniu do 2021 r., co wynika ze zwiększonej liczby modernizacji linii.

Wyciek substancji niebezpiecznej

Wyciek substancji niebezpiecznej jest kolejnym z aspektów zidentyfikowanych jako znaczący, występujący w sytuacjach awaryjnych. PSE prowadzą działania mające na celu ograniczenie prawdopodobieństwa wystąpienia sytuacji awaryjnej poprzez działania prewencyjne, właściwą eksploatację obiektów oraz utrzymanie gotowości do ograniczenia skutków środowiskowych awarii spowodowanych przez infrastrukturę stanowiącą własność spółki.

Ze względu na możliwość wystąpienia awarii urządzeń zawierających substancje niebezpieczne, mogących spowodować zanieczyszczenie i na związane z tym zagrożenia spółka dokłada wszelkich starań, aby w jak największym stopniu ograniczyć negatywny wpływ na środowisko. W tym celu opracowano i wdrożono do stosowania na obiektach sieciowych Instrukcję postępowania na wypadek wycieku substancji niebezpiecznej oraz stosowania sorbentów podczas wycieku na terenie obiektów sieciowych PSE, na terenie siedziby i w terenowych lokalizacjach.

Każdy obiekt został wyposażony w apteczki ekologiczne – podręczne zestawy środków sorpcyjnych do usuwania wycieków substancji ropopochodnych i kwasów – oraz w zabezpieczenia zainstalowane na kanalizacji deszczowej odwadniającej obiekty stacyjne, mające chronić przed rozprzestrzenieniem się wycieku do środowiska.

Prowadzone są również warsztaty dotyczące postępowania z substancjami niebezpiecznymi, magazynowania materiałów niebezpiecznych, a także szkolenia praktyczne z użycia podręcznego sprzętu gaśniczego i działań związanych z usuwaniem wycieków substancji niebezpiecznych. W ramach ćwiczeń omawiane są zagrożenia, które mogą powstać na terenie stacji. Część praktyczna obejmuje pozorowany wyciek substancji niebezpiecznej i ćwiczenia dotyczące działań z wykorzystaniem dostępnych sorbentów. 

W 2022 r. wielkość gazu SF₆ wyemitowanego przez PSE do środowiska była o 17,7 proc. mniejsza niż rok wcześniej. W przypadku wycieków czynników chłodniczych zanotowano spadek o 24,1 proc. w porównaniu z rokiem 2021.

Urządzenia posiadające znaczną ilość oleju elektroizolacyjnego – transformatory, autotransformatory, dławiki – wyposażone są w odpowiednie zabezpieczenia, tzw. misy olejowe, które w przypadku niekontrolowanego wycieku mają za zadanie przejąć awaryjny zrzut oleju i, ewentualnie, wód pogaśniczych. W 2022 r. nie odnotowano istotnego wycieku oleju elektroizolacyjnego mającego negatywny wpływ na środowisko.

Wprowadzenie ścieków do wód lub do ziemi

Ścieki bytowe powstające w wyniku naszej działalności są odprowadzane do kanalizacji ogólnospławnej, zbiorników bezodpływowych lub, po wcześniejszym oczyszczeniu w biologicznej oczyszczalni ścieków, do wód lub do ziemi. Na terenach obiektów sieciowych PSE działają biologiczne oczyszczalnie ścieków wykorzystujące różne metody oczyszczania, m.in. za pomocą osadu czynnego i złoża zraszanego. Po oczyszczeniu, ścieki spełniają wymagania przepisów prawa i pozwoleń wodnoprawnych.

Dążymy do minimalizacji zużycia wody

Zużycie wody w siedzibie naszej spółki i na stacjach jest niewielkie. Mimo to, w ramach Systemu Zarządzania Środowiskowego monitorujemy wykorzystanie wody. Do zaopatrzenia obiektów stacyjnych w wodę wykorzystujemy własne ujęcia głębinowe oraz wodociągi gminne lub miejskie.  

System zarządzania środowiskowego reguluje działalność spółki w obszarze wpływu na środowisko naturalne na wszystkich poziomach zarządzania. W dokumencie polityki środowiskowej zarząd zadeklarował prowadzenie działań operatora systemu przesyłowego z poszanowaniem dla środowiska naturalnego. Zadania realizowane przez jednostki uregulowane są m.in. procedurami oraz instrukcjami, które uwzględniają wymagania prawne i dobre praktyki. Najważniejsze z tych dokumentów określają zasady gospodarowania odpadami oraz postępowania na wypadek wycieku substancji niebezpiecznych. Wszędzie, gdzie to wymagane, PSE wdrożyły instrukcje bezpieczeństwa pożarowego, stanowiące element prewencji przed emisją szkodliwych dla środowiska gazów i wód pożarowych. 

Umowy zawierane z wykonawcami uwzględniają klauzule chroniące środowisko. Inwestycje przewidują stosowanie nowoczesnych technologii oraz rozwiązań przyjaznych środowisku. Spółka prowadzi bieżący nadzór nad realizacją wymagań środowiskowych, wykonywane są audyty i sprawdzenia obiektów PSE oraz prowadzonych prac. Każda jednostka odpowiada za przestrzeganie wymagań środowiskowych w zakresie własnych zadań. Raz w roku wszystkie biura i departamenty przeprowadzają samodzielnie ocenę spełnienia tych wymagań, uwzględniając przepisy prawne, decyzje administracyjne, regulacje spółki i zawarte umowy. Informacja z oceny zgodności oraz działania podjęte w związku z niezgodnościami raportowane są do Zarządu.   

W celu zapobiegania negatywnemu wpływowi na środowisko PSE ustaliły wiele kierunków działań, w tym m.in.:

• utrzymanie we właściwym stanie technicznym instalacji i urządzeń oraz pojazdów i maszyn,
• monitorowanie zużycia gazu, paliwa, preparatów zawierających LZO, poboru wody,
• kontrole, inspekcje, audyty wewnętrzne,
• poawaryjne przeglądy urządzeń,
• ograniczenie ryzyka wystąpienia sytuacji awaryjnej poprzez działania prewencyjne,
• dobór lokalizacji w celu ograniczenia budowy obiektów elektroenergetycznych w zbliżeniu do terenów zabudowy mieszkaniowej,
• optymalizacja zużycia i ograniczenie zbędnego zużycia paliw, energii elektrycznej, wody,
• działania edukacyjne, w tym warsztaty, szkolenia, akcje informacyjne,
• udział w projektach na rzecz ochrony przyrody,
• kompensacje przyrodnicze.

W przypadku negatywnego oddziaływania na środowisko PSE ponoszą odpowiedzialność za działania własne oraz ograniczoną odpowiedzialność za działania wykonawców działających na rzecz spółki i podejmują działania naprawcze.

Skargi mogą być zgłaszane poprzez kanały kontaktu wskazane na stronie internetowej spółki. Skutki negatywnego wpływu naprawiamy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Interesariusze nie uczestniczą w procesie tworzenia mechanizmu skargowego. Jednym z narzędzi monitorowania mechanizmu skargowego jest audyt wewnętrzny.